Trong văn hóa phương Đông, phong tục Trung Thu ở Trung Quốc (中秋节 – Zhōngqiū jié) là một trong những lễ hội quan trọng nhất, diễn ra vào rằm tháng 8 âm lịch. Đây là dịp đoàn viên gia đình, tạ ơn trời đất, thưởng trăng và trao gửi lời chúc tốt đẹp.
Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Trung Thu
- Nguồn gốc nông nghiệp: lễ hội mùa màng, tạ ơn thần mặt trăng cho vụ mùa bội thu.
- Ý nghĩa đoàn viên: trăng tròn biểu tượng sum họp, gia đình đoàn tụ.
- Tín ngưỡng mặt trăng: thờ Nguyệt thần (月神 – yuèshén) và Hằng Nga (嫦娥 – Cháng’é).
- Giá trị văn hóa: dịp nghỉ lễ, gắn kết tình thân, tình bạn.
Truyền thuyết Trung Thu
- Hằng Nga bay lên cung trăng: Hậu Nghệ bắn chín mặt trời, Hằng Nga uống thuốc tiên và bay lên cung trăng.
- Thỏ ngọc giã thuốc: thỏ ngọc tượng trưng cho sự thanh khiết, trường sinh.
- Ngô Cương chặt cây quế: tượng trưng cho sự bất diệt.
Các phong tục Trung Thu ở Trung Quốc
Cúng trăng (拜月 – bài yuè)
Gia đình bày hương hoa, bánh trung thu, trái cây dưới ánh trăng, cầu mong bình an, mùa màng tốt đẹp.
Ngắm trăng (赏月 – shǎng yuè)
Các thành viên cùng uống trà, ăn bánh, trò chuyện dưới trăng rằm.
Ăn bánh trung thu (月饼 – yuèbǐng)
Bánh tròn, nhân đa dạng: đậu đỏ, hạt sen, trứng muối, tượng trưng viên mãn, sum họp.
Thả đèn lồng (放灯笼 – fàng dēnglóng)
Trẻ em rước đèn dạo phố, người lớn thả đèn trời (孔明灯 – kǒngmíng dēng) gửi gắm ước nguyện.
Múa sư tử, múa rồng
Hoạt động dân gian ở một số vùng, biểu tượng xua tà, cầu may.
Tặng quà Trung Thu
Bánh trung thu, trà, rượu được trao tặng giữa gia đình, bạn bè, đối tác.
Hoạt động dân gian đặc sắc
- Hội trăng rằm: tụ hội cộng đồng, tổ chức ở công viên, đình làng.
- Thả hoa đăng: thắp nến thả sông, cầu bình an.
- Kể chuyện Hằng Nga: người lớn kể truyền thuyết cung trăng cho trẻ.
- Đố đèn (猜灯谜 – cāi dēngmí): trò chơi trí tuệ gắn liền Trung Thu.
Bảng tổng hợp phong tục Trung Thu
| Phong tục | Tiếng Trung | Ý nghĩa | Biểu tượng |
|---|---|---|---|
| Cúng trăng | 拜月 (bài yuè) | Tạ ơn, cầu phúc | Bàn thờ, nguyệt thần |
| Ngắm trăng | 赏月 (shǎng yuè) | Đoàn viên, thư thái | Trăng rằm |
| Ăn bánh trung thu | 月饼 (yuèbǐng) | Viên mãn, sum họp | Bánh hình tròn |
| Thả đèn lồng | 放灯笼 (fàng dēnglóng) | Cầu ước nguyện | Đèn lồng đỏ, đèn trời |
| Đố đèn | 猜灯谜 (cāi dēngmí) | Trí tuệ, giải trí | Câu đố, đèn lồng |
| Múa lân – rồng | 舞狮 / 舞龙 | Xua tà, rước lộc | Lân, rồng |
| Tặng quà | 送礼 (sòng lǐ) | Gắn kết tình thân | Bánh, trà, rượu |
Ví dụ câu tiếng Trung
Ví dụ 1: 中秋节是中国最重要的传统节日之一。
Zhōngqiū jié shì Zhōngguó zuì zhòngyào de chuántǒng jiérì zhī yī. – Trung Thu là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng nhất ở Trung Quốc.
Ví dụ 2: 家人一起赏月、吃月饼。
Jiārén yīqǐ shǎng yuè, chī yuèbǐng. – Gia đình cùng ngắm trăng, ăn bánh trung thu.
Ví dụ 3: 孩子们提着灯笼在街上玩。
Háizimen tízhe dēnglóng zài jiē shàng wán. – Trẻ em cầm đèn lồng chơi trên phố.
Phong tục Trung Thu ở Trung Quốc phản ánh sự hòa quyện tín ngưỡng và đời sống. Từ nghi lễ cúng trăng, ngắm trăng, ăn bánh, đến thả đèn và múa rồng, tất cả đều thể hiện tinh thần đoàn viên và niềm tin vào hạnh phúc viên mãn.
Theo dõi Tự Học Tiếng Trung để tìm hiểu thêm phong tục và học ngôn ngữ qua các lễ hội truyền thống.
