Tình yêu là chủ đề muôn thuở của các nhà thơ nhà văn trên khắp thế giới. Ở bất cứ quốc gia nào cũng có những nhà thơ tuyệt đỉnh trong việc nói lên tâm tư của đôi lứa yêu nhau. Để thuận tiện cho các học tiếng Trung Quốc, THANHMAIHSK tổng hợp một số bài thơ Hán Việt về tình yêu rất hay và thấm. Các bạn tự học tiếng Trung đọc và cảm nhận nhé!
1. A Kiều Oán
Nguyên tác: Lưu Vũ Tích
Vọng kiến uy nhuy cử thúy hoa,
Thí khai kim ốc tảo đình hoa.
Tu du cung nữ truyền lai tín,
Ngôn hạnh Bình Dương công chủ gia.
Dịch Nghĩa:
Nỗi Oán Hận Của Nàng A Kiều *
Xa trông thấy cờ thúy hoa bay phấp phới,
Thử mở cửa nhà vàng quét hoa rụng trước sân.
Chốc lát cung nữ vào báo,
Rằng (nhà vua) đi đến nhà của công chúa Bình Dương.
Dịch Thơ:
Xa trông cờ thúy đến rợp trời,
Nhà vàng thử mở, quét hoa rơi.
Chốc sau cung nữ đưa tin đến,
Ân sủng dành cho kẻ khác rồi.
* A Kiều: Tức Trần A Kiều, con gái của cô ruột Hán Vũ đế. Khi Vũ đế còn nhỏ, một hôm người cô hỏi có thích A Kiều không, cậu bé trả lời: nếu được lấy A Kiều thì sẽ xây nhà vàng cho nàng ở. Về sau, Vũ đế lên ngôi, cưới A Kiều làm hoàng hậu và xây nhà vàng cho nàng ở như lời đã hứa. Nhưng Trần Hoàng hậu hơn 10 năm không có con. Bình Dương công chúa, chị của Vũ đế, tiến người con gái nhà họ Vệ, sinh hoàng tử. Trần Hoàng hậu bị thất sủng, rất oán hờn đem 100 cân vàng nhờ Tư Mã Tương Như làm bài “Trường Môn phú” dâng Vũ đế. Vũ đế đọc bài phú cảm động lại đưa nàng về ngôi vị Hoàng hậu.
2. Ẩm tửu khán mẫu đơn
Nguyên tác: Lưu Vũ Tích
Kim nhật hoa tiền ẩm
Cam tâm túy sổ bôi
Đản sầu hoa hữu ngữ :
Bất vị lão nhân khai
Dịch Nghĩa:
Hôm nay uống rượu bên hoa
Vui lòng say sưa mấy chén
Chỉ e hoa sẽ nói :
Không phải nở cho người già
Dịch Thơ:
Uống rượu ngắm hoa mẫu đơn
Hôm nay uống rượu ngắm hoa
Cạn đôi ba chén gọi là mua vui
Chỉ e hoa nói lên lời:
Em không phải nở cho người già nua
(Bản dịch của Tương Như)
Hôm nay uống rượu trước hoa
Đành say mấy chén gọi là mà thôi
Buồn thay hoa biết nói cười :
Có đâu muốn nở vì ai ông già !
(Bản dịch của Trần Trọng San)
3. Từ Theo Điệu
Bất thị ái phong trần,
Tự bị tiền duyên ngộ.
Hoa lạc hoa khai tự hữu thì,
Tổng lại đông quân chủ.
Khứ dã chung tu khứ,
Trú dã như hà trú?
Nhược đắc sơn hoa sáp mãn đầu,
Mạc vấn nô quy xứ!
Dịch Nghĩa:
Bài: Từ Theo Điệu “Bốc Toán Tử” (1)
Chẳng phải thích cuộc sống phong trần, (2)
Tựa như bị lỗi lầm tiền kiếp.
Hoa rơi, hoa nở tự có thời,
Đều do chúa xuân làm chủ. (3)
Bỏ đi, đã đành là nên bỏ đi,
Ở lại, biết ở lại như thế nào?
Giá mà được hái hoa núi cài đầy đầu, (4)
(Thì) chẳng cần phải hỏi tôi về đâu!
Dịch Thơ: (THEO NGUYÊN ĐIỆU)
Chẳng phải muốn phong trần,
Tựa bị lầm tiền kiếp.
Hoa nở hoa rơi tự có thì,
Bởi chúa xuân sắp xếp.
Bỏ, đành là nên bỏ,
Ở, biết làm sao ở?
Giá được hái hoa dắt mái đầu,
Dẫu về đâu cũng bỏ!
Bản dịch của Nguyễn Thị Bích Hải
Dịch Thơ: (THEO THỂ LỤC BÁT)
Phải đâu thích kiếp phong trần,
Tựa hồ túc trái tiền oan lỡ lầm.
Hoa rơi hoa nở âm thầm,
Toàn do một vị chúa xuân xếp bày.
Nên đi cho khỏi chốn này
Ở thì biết ở sao đây, hỡi trời?
Ước bông hoa núi hái cài,
Cần chi phải hỏi thân này về đâu?
Bản dịch của Nguyễn Thị Bích Hải
4. Bá Hề
Nguyên tác: Kinh Thi
Bá hề khiết hề!
Bang chi kiệt hề!
Bá dĩ chấp thù,
Vị vương tiền khu.
Tự bá chi đông,
Thủ như phi bồng.
Khởi vô cao mộc,
Thùy chích vi dung.
Kỳ vũ, kỳ vũ,
Cảo cảo xuất nhật.
Nguyện ngôn tư bá,
Cam tâm thủ tật.
Yên đắc huyên thảo (1)
Ngôn thụ chi bội.
Nguyện ngôn tư bá,
Sử ngã tâm muội.
Dịch Nghĩa:
Chàng Ơi
Chàng ơi, chàng thật là tài giỏi,
Chàng là người tài năng nổi bật trong nước.
Chàng cầm cây côn,
Vì vua mà xung phong ở hàng đầu.
Từ khi chàng đi sang Đông,
Đầu tóc em rối như cỏ bồng.
Há vì em không có phấn sáp chải gội,
(Nhưng vắng chàng) em trang điểm cho ai?
Mong mỏi trời mưa,
Mà mặt trời lộ ra sáng tỏ.
Em nguyện cứ tưởng nhớ đến chàng,
Mà cam lòng cho đầu đau nhức.
Làm sao có được cỏ quên sầu,
Trồng vào mái nhà phía Bắc.
Em nguyện cứ tưởng nhớ đến chàng,
Dù (nỗi nhớ) khiến tim em phải đau đớn.
Dịch Thơ:
Chàng người uy vũ anh hùng,
Tài năng trội nhất ở trong nước này.
Cây thù cầm chắc trong tay,
Tiên phong đột trận ra tài giúp vua.
Sang Đông từ độ chàng đi,
Đầu tóc thiếp rối khác chi cỏ bồng.
Phấn son nào phải thiếp không,
Vắng chàng điểm phấn trang hồng với ai?
Mỏi lòng trông giọt mưa sa,
Mặt trời đâu đã hiện ra rực hồng.
Lòng em chỉ nguyện nhớ chồng,
Đầu tuy có nhức nhưng lòng cũng cam.
Ước gì được cỏ quên lo,
Đem về chái bắc để cho em giồng.
Hãy xin để thiếp nhớ chồng,
Dẫu cho đau đớn trong lòng quản bao.
Bản dịch của Tạ Quang Phát – có thay đổi một số chữ
Chú thích:
(1) Huyên thảo: cỏ huyên. Trong dân gian có quan niệm rằng trồng cỏ huyên ở bên nhà thì sẽ quên được những nỗi lo buồn.
5. Giang Biên Liễu
Nguyên tác: Ung Dụ Chi
Niễu niễu cổ đê biên,
Thanh thanh bất thụ yên.
Nhược vi ti bất đoạn,
Lưu thủ hệ lang thuyền.
Dịch Nghĩa:
Liễu Bên Sông
Thước tha bên con đê cổ,
Xanh xanh một cây (liễu như) khói.
Giá mà tơ liễu không đứt,
Thì giữ lấy để buộc thuyền chàng.
Dịch Thơ:
Bên đê cổ tha thướt,
Liễu như vòm khói xanh.
Giá mà tơ chẳng đứt,
Giữ lấy buộc thuyền anh.
6. Hoa Phi Hoa
Nguyên tác: Bạch Cư Dị
Hoa phi hoa, vụ phi vụ,
Dạ bán lai, thiên minh khứ.
Lai như xuân mộng kỷ đa thì,
Khứ tự triêu vân vô mịch xứ.
Dịch Nghĩa:
Hoa Chẳng Phải Hoa
Hoa chẳng phải hoa, sương chẳng phải sương,
Nửa đêm rồi, trời đã sáng.
Đến như giấc mộng xuân chẳng mấy hồi,
Đi như mây sớm chẳng biết đâu mà tìm.
Dịch Thơ:
Hoa chẳng phải hoa, sương cũng chẳng,
Đêm nửa đêm rồi, trời đã sáng.
Đến như xuân mộng chẳng bao lâu,
Đi như mây sớm không tăm dạng.
Với các bài thơ Hán Việt này các bạn có thể cảm nhận được tiếng Trung dễ hơn và nhanh hơn. Để học nhiều kiến thức hơn nữa, các bạn đăng ký ngay các khóa học tiếng Trung để trau dồi vốn từ và khả năng giao tiếp nhé!
Chúc các bạn đọc thơ vui vẻ
Xem thêm: Những câu nói hay về tình yêu bằng tiếng Trung
