Tại sao so sánh “8 lạng” = “0.5 kg”? Câu chuyện đằng sau thành ngữ Kẻ tám lạng người nửa cân này là gì? Cùng tự học tiếng Trung tìm hiểu nhé!
1. Ý nghĩa thành ngữ
Thành ngữ “Kẻ tám lạng người nửa cân” tiếng Trung là 半斤八两 /Bànjīnbāliǎng/ nhấn mạnh vào việc mô tả mức độ ngang nhau; “đồng đều” về sức mạnh và chủ yếu được sử dụng khi nói về kẻ thù và chúng ta ngang nhau về sức mạnh.
2. Giải thích thành ngữ
Chuyện này bắt đầu từ Tần Thủy Hoàng. Trước thời nhà Tần, tiền xu, trọng lượng và thước đo của các quốc gia khác nhau không thống nhất, khiến giao dịch giữa thương nhân và người dân ở các quốc gia khác nhau trở nên bất tiện.
Sau khi nhà Tần thống nhất sáu nước, Tần Thủy Hoàng ra lệnh thống nhất cân đo, Tể tướng Lý Tư chịu trách nhiệm soạn thảo văn kiện. Khi đó, tiêu chuẩn đo lường đã được xác định cơ bản, nhưng Tể tướng Lý vẫn chưa quyết định về cách đặt tiêu chuẩn “cân nặng” nên đã đến xin ý kiến của Thủy hoàng đế. Tần Thủy Hoàng liền cầm bút viết bốn chữ “Thế giới công bằng”.
Lý Tư bối rối trước bốn chữ “thế giới công bằng”. Để tránh hoàng đế trách cứ mình, hắn thêm nét bút của bốn ký tự này để tạo thành đơn vị “衡”, một cân bằng mười sáu lạng, cho nên nửa cân là tám lượng, cũng bắt nguồn như vậy.
Sau này, khi đơn vị đo lường được quốc tế hóa, 1kg bằng 10 lạng, nửa cân là 5 lạng thì câu nói này lại khiến cho nhiều người hiểu lầm.
Ngoài câu chuyện thực tiễn này thì câu thành ngữ cũng có nguồn gốc từ truyền thuyết. Theo truyền thuyết dân gian kể lại, người cổ đại xưa quan sát thấy Bắc Đẩu thất tinh (Chòm sao gồm 7 ngôi sao), Nam Đẩu lục tinh (Chòm sao gồm 6 ngôi sao), thêm nữa bên cạnh có tam tinh (3 sao) Phúc, Lộc, Thọ, như vậy tổng lại vừa đúng là 16 tinh. Bắc Đẩu thất tinh chủ vong, Nam Đẩu lục tinh chủ sinh; tam tinh Phúc, Lộc, Thọ phân nhau chủ phúc, lộc, thọ của một đời người. Các chư Thần này ở trên trời và nhìn thấy tất cả con người.
Người buôn bán nếu như cân hàng cho người ta mà cân đuối hay cân thiếu thì đều sẽ phải chịu sự trừng phạt.
- Nếu như, người buôn bán mà cân thiếu cho người ta 1 lạng, thì Phúc tinh liền giảm bớt phúc của người này đi.
- Nếu như cân thiếu cho người ta 2 lạng thì Lộc tinh liền giảm lộc của người này đi.
- Nếu như cân thiếu cho người ta 3 lạng thì Thọ tinh liền giam thọ của người này đi.
Từ đó, người xưa đã tạo ra và sử dụng chiếc cân thập lục (gọi là cân ta để phân biệt với cân tây). Với quy ước 16 lạng tính bằng 1 kg. Cho nên, nửa cân và tám lạng thực chất là bằng nhau.
Người xưa đều tin tưởng rằng: “Người đang làm, Thần đang nhìn” cho nên ai ai cũng không dám làm việc trái với lương tâm mình mà vi phạm đạo đức, tổn hại phúc đức của bản thân.
Hy vọng sau khi đọc bài viết về câu chuyện thành ngữ “Kẻ tám lạng người nửa cân” 半斤八两 bạn đã có thêm kiến thức hay và bổ ích về văn hóa, lịch sử.
- 10 Giải nghĩa thành ngữ tiếng Trung nhất định phải biết
- Giờ ngọ ba khắc là mấy giờ?
- Vì sao 露马脚 lại có nghĩa là lộ bộ mặt thật?
